İspanya’nın Başşehri Madrid’de düzenlenen NATO doruğunda Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Lideri Joe Biden’la da görüşmüştü. Görüşmede Türkiye’nin ABD’den istediği F-16 satışı ve modernizasyon kitleri de masaya konulmuştu. Görüşme sonrası Biden, savaş uçaklarının satışı konusunda Ankara’ya dayanak vereceği taahhüdünde bulunmuştu.
BEYAZ SARAY: BIDEN, BU TALEBİ HAKİKATEN DESTEKLİYOR
Biden idaresinden de buna emsal dayanaklar de gelmişti. Bu ortada Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Türkiye’ye F-16 satışı konusunu birkaç aydır görüştüklerini ve ABD Lideri Joe Biden’ın bu talebi desteklediğini yineledi. F-16 konusundaki görüşmelerin bir müddettir gündemde olduğuna işaret eden Jean-Pierre “F-16 konusunda biz pek netiz. Bu hususta birkaç aydır görüşüyoruz. Biden, bu talebi nitekim destekliyor. Bunun dışında yeni bir şey yok” dedi.
İTİRAZ MÜNASEBETİNDE EGE VE SURİYE İDDİASI
Ancak ABD Kongresi’nde birtakım kongre üyeleri Biden’ın bu takviyesinin arfkasında değil. Bir küme kongre üyesi, ABD Lideri Joe Biden’ın Madrid’deki NATO Tepesi’nde Türkiye’ye F-16 satışını destekleyen sözlerini eleştirerek itirazda bulundu. ABD’nin Türkiye’ye F-16 satması halinde bunların Yunanistan’a karşı kullanılacağından kuşku duymadıklarını belirten üyeler, kaygıları giderilene kadar silah satışına karşı duruşlarını değiştirmeyeceklerini söz etti.
Kongre’de Yunan işleriyle ilgili küme üyesi parlamenterlerin yayımladığı itirazda Ankara’nın Ege Denizi’nde Yunanistan’ın hava alanını ihlale ve toprakları üzerinden müsaadesiz uçuşlara devam ettiği hatırlatıldı ve kelam konusu uçakların Türkiye’ye teslim edilmesi halinde Suriye’ye düzenlenecek bir operasyonda “ABD’nin Kürt müttefiklerine” karşı kullanılacağı tabir edilerek Biden idaresinden açıklama istendi.
“TÜRKİYE SON 10 YILDIR ABD’NİN SAĞLAM BİR ORTAĞI OLMADI”
Temsilciler Meclisi üyelerinden Chris Pappas, Dina Titus, Carolyn Maloney, Charlie Crist, Frank Pallone ve John Sarbanes imzasıyla yayımlanan açıklamada “Türkiye son 10 yıldır ne verimli bir NATO üyesi, ne de ABD’nin emniyetli bir ortağı oldu” tabiri yer aldı. İsmi geçen parlamenterlerin bir kısmı geçen yıl tıpkı bahiste Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a bir mektup yazarak ‘Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satılmaması’ için de davet yapmıştı.
“F-16’LAR YUNAN HAVA ALANINA GİRMEK İÇİN KULLANILACAK”
Türkiye’nin Rus S-400 füze savunma sistemini satın almasından ötürü ABD yaptırımlarına tabi olduğu hatırlatılan açıklamada “Biden idaresi Türkiye’nin bu yaptırımlardan nasıl muafiyet kazanacağına ve F-16’lar ve modernizasyon kitleriyle Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasına neden olan Rus silah sisteminin eş pozisyonlu olmasından kaynaklanan riskleri nasıl gidereceğine dair bir cevap sunmadı” denildi.
“Türkiye, 2022’nin başından bu yana NATO müttefiki Yunanistan’ın hava alanını 2 bin 337 defa ihlal etti, bunların ortasında 120 sefer Yunan toprakları üzerinden uçuş bulunuyor. Türkiye’nin Ege Denizi üzerindeki düşmanca aksiyonlarının yanı sıra Yunan hükümetine karşı hasmane duruşu bu tıp saldırgan ve istikrar bozucu aksiyonlarını yakın vakitte sonlandırma niyeti ollmadığını açıkça gösteriyor. Şayet ABD F-16 satışını yaparsa, bu Amerikan üretimi silahlar hiç kuşkusuz Yunan hava alanına girmek için kullanılacak” öngörüsünde bulunan itiraz metninde Türkiye’nin son yedi aydır Yunanistan’a yönelik hareketleri savunma değil, göz korkutma maksatlı olarak tanımlandı.
BIDEN’DAN YPG’YE VERİLEN SİLAHLARLA İLGİLİ BİLGİ İSTENDİ
İtirazda, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki saldırganlığına ek olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyindeki Kürtleri amaç alan bir harekat yapılacağına dair savın da tasa konusu olduğu belirtildi. Euronews’in aktardığına nazaran “Türkiye’nin bu F-16 sistemleri elde etmesi halinde, bunların Suriyeli Kürt müttefiklere karşı yeni akınlarda kullanılacağı açıktır” denilen itirazda Biden idaresinden ABD’nin Kürt müttefiklerinin Amerikan imali silahlardan korunması için ne yapacağına dair açıklama istendi.
“ENDİŞELERİMİZ GİDERİLENE KADAR İTİRAZIMIZI SÜRDÜRECEĞİZ”
Kongre üyeleri, idare tarafından tasalarını giderecek karşılıklar verilene kadar Türk hükümetine F-16’ların ve modernizasyon kitinin teslimatının engellenmesi için itirazlarını sürdüreceklerini ve ellerinden gelen çabayı sarfedeceklerini tabir etti.
ABD Memleketler arası Güvenlik İşlerinden Sorumlu Savunma Bakanlığı Müsteşarı Celeste Wallander, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini vetosunu kaldırmasından bir gün sonra, Biden idaresinin Türkiye’nin F-16 filosunu modernize etme planlarını desteklediğini söylemişti.
Başkan Biden da 30 Haziran’da Madrid’deki NATO Zrvesi’nde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşmenin akabinde Türkiye’ye F-16 savaş uçaklarını satmaları gerektiğini, bunun için ABD Kongresinden onay alabileceklerini söz etmişti.